دل به دلبر گر سپاری دل بری
دل بری کن تا بیابی دلبری
هرکه انسانست از این سان خوانمش
آن چنان انسان بسی به از پری
از سر سر در گذر چون عاشقان
عشقبازی نیست کار سرسری
گر بیاری جام می یابی ز ما
هر چه آری نزد ما آن را بری
جان به جانان ده بسی نامش مبر
حیف باشد نام جائی گر بری
چون خلیل الله همه بتها شکن
تا نباشی بت پرست آذری
نعمت الله را اگر یابی خوشست
زان که دارد معجز پیغمبری
ما عاشق و مستیم و طلبکار خدائیم
ما باده پرستیم و از این خلق جدائیم
بر طور وجودیم چو موسی شده ازدست
بی پا و سر آشفته و جویای لقائیم
روحیم که در جسم نباشد که نباشیم
موجیم که در بحر به یک جای نیائیم
در صومعهٔ سینهٔ ما یار مقیمست
ما از نظرش صوفی صافی صفائیم
ما غرق محیطیم نجوئیم دگر آب
ای بر لب ساحل تو چه دانی که کجائیم
مائیم که از سایه گذشتیم دگر بار
ما سایه نجوئیم همائیم همائیم
مائیم که از ما و منی هیچ نماندست
در عین بقائیم و منزه ز فنائیم
گاهی چو هلالیم و گهی بدر منیریم
گاهی شده در غرب و گه از شرق برائیم
سید چه کنی راز نهان فاش نگفتیم
در خود نگرستیم خدائیم خدائیم
ای آنکه طلب کار خدایی به خود آ
از خود بطلب کز تو خدا نیست جدا
اول به خود آ چون به خود آیی به خدا
عین دریائیم و دریا عین ما
نیست مارا ابتدا و انتها
بر درمیخانه مست افتاده ایم
خانه ما خوشتر است از دو سرا
بینوایان خوش نوایی یافتند
بینوا شو گر همی خواهی خدا
گفته ی مستانه مارا بخوان
عاشقانه خوش سرودی می سرا
درد مندیم و دوای درد ماست
درد ما هم درد ما باشد دوا
سر به پای خم می بنهاده ایم
بی حجاب ای عارف عاشق بیا
در طریقت خرقه ایی پوشیده ایم
دست ما و دامن آل عبا
نعمت الله ساقی و ما رند مست
گو بیا یاری که دارد ذوق ما
در همه عالم به چشم ما ببین
کار دل در عشقبازی بندگی است
بندگی در عاشقی پایندگی است
بندهٔ فرمان و فرمان می دهیم
وین شهنشاهی ما زان بندگی است
همچو زلفش سر به پا افکنده ایم
این سرافرازی از آن افکندگی است
گر مرا بینی به غم دل شاد دار
کان غم عشق است و از فرخندگی است
مردهٔ دردیم و درمان در دل است
کشتهٔ عشقیم و عین زندگی است
سید ار جان بخشد از عشقش رواست
عاشقان را کار جان بخشندگی است
عشق است که جان عاشقان زنده از اوست
نوری است که آفتاب تابنده از اوست
هر چیز که در غیب و شهادت یابی
موجود بود ز عشق و پاینده از اوست
ذکر حق ای یار من بسیار کن
تا توانی کار خوش در کار کن
پاک باش و بی وضو یک دم مباش
جز که با پاکان دمی همدم مباش
دور باش از مجلس نقش خیال
صحبتی می دار با اهل کمال
یک سر موئی خلاف دین مکن
ور کند شخصی تو اش تحسین مکن
رهروان راه حق را دوست دار
رهروی می جو و راهی می سپار
گر بیابی جامی از زر یا سفال
نوش کن از هر دو جام آب زلال.
چون فريدون به تخـت بنشينـد نوكرانـش قطـــار مي بينــم
متصف بر صفات سلطان است ليك من گرگ وار مي بينــــم
دائـم اسبـش به زير زيـن طــلا كمتـر آن را سـوار مي بينـــــم
عدل و انصـاف در زمانـه ي او همچــو هيمـه به نـار مي بينــم
علمــــــاي زمــان او دائــــــم همــه را تـــــار ومــارمي بينــم*
* اشاره به آغاز جنگ جهاني دوم.
كــــار و بـــار زمانــه وارونـــه قحط و هم ننگ وعار*مي بينم
پسرش چــون به تخت بنشينـــد بوالعجــــب روزگــار مي بينم
نوجوانــي به ســان ســرو بلنــد رستمــش بنـده وار مي بينــم
در امور شهــي است بي تدبيـــر ليكنــش بخت يــــار*مي بينـم
بس فرومـــايگـــان بـي حاصـل حامـــل كـار و بــار مي بينـــم
مذهب و دين ضعيـف مي يابــم مُبتــدع* افتخــــارمي بــينـم
ظلم پنهــــان، خيانــت و تزويــر بر اعاظـــم شعــــــار مي بينـم
ظلمــت ظلــم ظــالمــان ديــــار بي حــد و بي شمــار مي بينــم
ماه را رو سيـــــــــاه مي يابــــم مهــــــر را دل فكـــار مي بينــم
دولـــت مرد و زن رود به فنـــــا حال مــــردم فكـــــار مي بينــم
غــــارت و قتـــل مــردم ايــران دست خــارج به كــار مي بينــم
كهنــه رنـــدي به كـار اهرمنــي* انــدر اين روزگـــار مي بينـــــم
دور او هــم تمـــام خواهـد شـد لشكـــري را ســـوار مي بـينـم
شور و غوغــاي ديـــن شود پيدا* سر به ســــر كــارزار مي بينـم
اشاره به وقوع انقلاب اسلامي ايران.
قصــه اي بس غريــب مي شنـوم غصــه اي در ديـــار مي بينــم
جنگ و آشـــوب و فتنه ي بسيار نام او زشـت و خـوار*مي بينـم
كم ز چل* چون كه پادشاهي كرد سلطـــه اش تار و مار مي بينـم
غم مخورزانكه من دراين تشويش خرمــــيّ وصــل يار مي بينــم
بعد از او شـــاهي از ميــان بــرود عالمـــــي چون نگــار مي بينـم
سيـــدي را ز نســـل آل رســـول نــــام او، بـرقـرار*مي بينـــم