درمان چین و چروک صورت - نسخه‌ی قابل چاپ

علل زيادي در پيدايش چين و چروك صورت نقش دارند. يكي از مهم‌ترين آنها ژنتيك است برخي افراد ذاتا از پوستي مقاوم در برابر نور آفتاب و عوامل مخرب محيطي برخوردارند و تا سنين بالا نيز در برابر پيدايش چروك در صورت مقاومت مي‌كنند. به عنوان مثال افرادي كه نژاد روس دارند از پوست خوب و مقاومي نسبت به پير شدن برخوردارند و بعكس برخي نژادها خيلي زود و در سنين جواني دچار چين و چروك و شكستگي‌هاي پايدار مي‌شوند. اين پوست‌ها بسرعت و در 30 ـ 20 سالگي دچار چروك‌هاي متعدد مي‌گردند. نژاد تركمن اغلب چنين پوستي دارند.

عامل موثر ديگر در پيدايش چين و چروك پس از نژاد، نوع پوست افراد است كه البته آن هم اغلب ريشه ژنتيكي دارد.پوست‌هاي خشك شكننده‌تر از پوست‌هاي چرب بوده و زودتر دچار چين و چروك مي‌شوند. افرادي كه زمينه آلرژي پوست يا درماتيت آتوپيك دارند اغلب دچار خشكي پوست بوده و بايد مراقب پيدايش چين و چروك‌هاي زودرس باشند.

يكي از موثرترين اقدامات در پيشگيري از پيدايش چين و چروك زودرس چرب و مرطوب نگه‌داشتن اين پوست‌هاست. پوست‌هاي چرب اغلب ديرتر دچار چين و چروك شده و نسبت به پيدايش سرطان‌هاي پوست نيز تا حدودي مقاوم‌تر هستند.

از عوامل ديگر پيدايش چين و چروك صورت مي‌توان به اشعه فرابنفش اشاره كرد چه منشأ آن نورخورشيد باشد و چه لامپ‌هاي كابين‌هاي سولاريوم.همه افراد بايد بدانند كه هيچ عاملي براي پوست انسان مخرب‌تر از اشعه فرابنفش A و B نيست.

اشعه فرابنفش B موجب آفتاب سوختگي و پيدايش سرطان پوست مي‌شود و اشعه فرابنفش A نيز موجب پيدايش چين و چروك پوست، برنزه شدن پوست و كمك به اشعه فرابنفش B در پيدايش سرطان پوست مي‌گردد اين در حالي است كه در اغلب كابين‌هاي سولاريوم از اشعه نوع A براي برنزه شدن پوست، استفاده مي‌كنند و اين ادعا كه فلان كابين سولاريوم اثر سرطان‌زايي ندارد، دروغي بيش نيست.

آفتاب آنقدرها هم بي‌ضرر نيست

اگر به جواني پوست خود علاقه‌مند هستيد فرار كردن از اشعه مستقيم آفتاب بويژه در ساعات 10 صبح تا 15 را فراموش نكنيد. از مصرف ضدآفتاب غافل نشويد و در صورت امكان از كلاه‌هاي لبه‌دار (سايه‌بان‌دار)‌ يا چتر در روزهاي آفتابي استفاده كنيد. به نوع لباس‌هايتان نيز دقت كنيد. پيراهن آستين‌بلند موجب حفاظت پوست بازو و ساعد شما خواهد شد.

مصرف دستكش‌هاي نخي را هنگام رانندگي به خانم‌ها و حتي آقايان توصيه مي‌كنيم. اگر به صورت رانندگاني كه سال‌ها مشغول اين حرفه هستند، خوب دقت كنيد متوجه خواهيد شد كه پوست نيمه چپ صورتشان داراي چين و چروك بيشتري نسبت به نيمه سمت راستشان است و اين تنها به دليل برخورد مستقيم‌تر نور آفتاب به نيمه چپ صورت هنگام رانندگي است.

به كودكان خود از سن پايين فرار كردن از نور مستقيم آفتاب و مصرف كرم‌هاي ضدآفتاب را آموزش دهيد، دقيقا همانند آموزش مسواك زدن بعد از غذا يا قبل از خواب.

سيگار و پيري زودرس

عامل مخرب ديگر براي پوست، مصرف سيگار و دخانيات است. دود سيگار موجب پيدايش چين و چروك زودرس پوست مي‌گردد.كاستن اكسيژن خون و توليد راديكال‌هاي آزاد ازجمله علل مهمي است كه سيگار از طريق آنها كلاژن‌سازي پوست را مختل كرده و آسيب سلول‌هاي پوست را به همراه خواهد داشت. اگر به چهره افراد سيگاري دقت كنيد و پوست آنها را با افراد هم‌سن و سال خودشان مقايسه نماييد، متوجه تفاوت فاحش چين و چروك صورت بخصوص در اطراف دهان و دور چشم آنها خواهيد شد.

وقتي از انگيزه سيگار كشيدن در برخي افراد بخصوص خانم‌ها سوال مي‌كنيم، كاهش اشتها و وزن را به عنوان انگيزه خود از سيگار كشيدن ذكر مي‌كنند، حال آن كه اين افراد فراموش كرده‌اند اثرات مخرب سيگار نه‌تنها روي پوست صورت بلكه روي قسمت‌هاي مختلف بدن به قدري زياد است كه هرگز ارزش ندارد براي كاهش وزن از اين روش استفاده كرد بلكه براي كاهش وزن و برخورداري از اندام متناسب مي‌توان از ورزش‌هاي مفيد و رژيم‌هاي علمي زير نظر متخصص تغذيه استفاده كرد.

پس اگر به سلامت و جواني پوست خود علاقه‌مند هستيد، همين امروز مصرف سيگار را كنار بگذاريد.

تاثير خواب ناكافي و استرس بر سلامت پوست

عامل مضر ديگر براي جواني و سلامت پوست، استرس‌هاي روحي و بي‌خوابي است.استرس روحي موجب پيدايش تغييرات هورموني در بدن شده، راديكال‌هاي آزاد در بدن توليد مي‌كند و نتيجه تمام آنها پيدايش بيماري‌هاي قلبي ـ عروقي و نيز چروك زودرس پوست است.

اگر به چهره افرادي كه شب كار هستند دقت كنيد متوجه خستگي پوست و پيري زودرس در آنها خواهيد شد.اين افراد كه مجبورند شب‌‌ها بيدار بمانند، بايد شرايط استراحت و خواب خود را به گونه‌اي تنظيم كنند كه شرايطي شبيه خواب شب را براي خود فراهم نمايند، مثل آرامش و تاريكي محيط خواب.

اين افراد مصرف ميوه‌ها و سبزيجات تازه را بيش از ديگران مد نظر قرار دهند و تا جاي ممكن بايد از نور آفتاب پرهيز كنند. افراد جامعه به هم كمك كنند تا محيطي كم‌استرس و آرام را براي يكديگر ايجاد نمايند و اين امكانپذير نيست جز با احترام به يكديگر و احترام به قوانين مدني و رعايت كردن آنها.

كارهاي خود را برنامه‌ريزي كرده و نظم ببخشيد تا كمتر دچار اضطراب و استرس در انجام كارهاي روزمره شويد.حالات احساسي چهره از ديگر عوامل مهم در پيدايش چين و چروك صورت است. مثلا برخي افراد براي خنديدن به طور ناخودآگاه از عضلات دور چشم خود بيش از اندازه استفاده مي‌كنند و به اصطلاح با چشم مي‌خندند.

اين كار موجب مي‌شود كه خطوطي به نام خطوط پنجه كلاغي در طرفين چشم آنها ايجاد شود يا نوع فك برخي افراد به گونه‌اي است كه هنگام خنديدن، خط خنده عميقي پيدا مي‌كنند و به نوعي پوست چين بين بيني و گوشه لب مرتب در حال باز و بسته شدن است. خنديدن زياد در اين افراد به عميق‌تر شدن اين چين‌ها كمك مي‌كند.

مسائل هورموني بخصوص در خانم‌ها اهميت زيادي در پيدايش چروك دارد. خانم‌ها پس از يائسگي دچار كاهش شديد هورمون‌‌هاي زنانه و به دنبال آن افتادگي قابل توجه پوست صورت مي‌شوند.در آقايان نيز گاهي مصرف هورمون‌ها (جهت دوپينگ)‌ موجب پيدايش چين و چروك عميقي در صورت مي‌گردد.

به گفته برخي پژوهشگران، جاذبه زمين در پيدايش افتادگي‌هاي صورت در سنين بالا دخيل است.به هر حال به‌رغم تمام مواردي كه به آنها اشاره شد بعد از 30 سالگي پوست صورت بتدريج دچار چين و چروك‌هاي ظريف خواهد شد، اما با مصرف مرتب مرطوب‌كننده‌ها، مراقبت از پوست در برابر آفتاب به هر روش ممكن مثل استفاده از كرم‌هاي ضد آفتاب، پرهيز از استرس‌هاي روحي و داشتن خواب كافي، تغذيه سالم و مصرف ميوه‌ها و سبزيجات، پرهيز از سيگار و ... مي‌توان چين و چروك صورت را به تعويق انداخت. مراجعه به متخصص پوست نيز مي‌تواند شما را در رسيدن به اين هدف ياري دهد. پزشك متخصص ابتدا نوع پوست را تشخيص داده و علل پيدايش چين و چروك را در آن مي‌يابد و سپس براي پيشگيري و درمان اقدامات لازم را انجام مي‌دهد.

راه‌هاي جوان‌سازي و بهبود پوست صورت

امروز روش‌هاي متعددي براي بهبود وضعيت پوست و جواني صورت وجود دارد كه به اختصار به آنها اشاره مي‌كنم.

لايه‌برداري شيميايي (پيلينگ شيميايي)‌: در اين روش پزشك متخصص به وسيله اسيدهاي ميوه70 ـ 50 درصد لايه‌برداري پوست را انجام مي‌دهد. اگر همه چيز بخوبي انجام شود، پوست شاداب‌تر خواهد شد و جوش‌هاي زير پوستي كمتر شده و چروك‌هاي ريز و ظريف بتدريج محو خواهد شد.

اين روش را به افرادي كه تبخال فعال دارند تا زمان بهبود كامل توصيه نمي‌كنيم. علاوه بر اسيدهاي ميوه (AHA) از تري‌كلرواستيك نيز به عنوان تركيب لايه‌بردار استفاده مي‌شود.

لايه‌برداري در بهبود لك‌هاي صورت مانند لكه‌هاي حاملگي يا كك و مك نيز موثر است، ولي روي خال‌ها اثري ندارد.

لايه‌برداري مكانيكي: در اين روش به وسيله دستگاه ميكرودرم ابرژن، پودرهايي از جنس كريستال‌هاي اكسيد آلومينيوم روي پوست پاشيده مي‌شود و سپس مكش پوست همزمان با آن صورت مي‌گيرد. اين خراشيده شدن سطحي پوست و فشار منفي ايجاد شده باعث جوان‌سازي و شادابي پوست مي‌شود و اثرات داروهاي موضعي را چندين برابر مي‌كند.

استفاده از امواج راديو فركوئنسي: امروزه دستگاه‌هاي متنوعي جهت ليفتينگ و جوان‌سازي صورت با استفاده از امواج RF وجود دارد. اين روش اگر با حوصله و دقت كافي انجام شود، مي‌تواند بسيار مفيد باشد. البته در بعضي افراد نيز چندان مفيد نخواهد بود.

اگر پس از 3 بار استفاده از اين روش، فرد نتيجه لازم را نگرفت بهتر است از ادامه آن منصرف شود و از روش‌هاي درماني ديگري استفاده كند. اين روش براي افرادي كه در دهانشان ايمپلنت دندان يا در بدنشان پيس‌ميكر قلبي و حتي پلاتين استخواني دارند توصيه نمي‌شود، چون با وجود آنها نمي‌توان از RF استفاده كرد. اگر قبلا از ژل دائمي نيز استفاده كرده‌ايد، نبايد اين روش براي شما انجام شود.

استفاده از ليزر: امروز ليزرهاي متنوعي در خدمت جوان‌سازي صورت وجود دارد. 2 نوع مهم آن شامل ليزرهاي زخم‌كننده و ليزرهاي بدون ايجاد زخم هستند.

بهترين نوع ليزرهاي زخم‌كننده، ليزرFractional co2 است كه اثر بسيار خوبي در ترميم جوشگاه‌هاي آ‌كنه و ساير جوشگاه‌ها و نيز جوان‌سازي دارد.

اگر به عواملي كه باعث پيري زودرس و بروز چين و چروك مي‌شود توجه كنيم، داشتن صورتي صاف و به دور از هرگونه چين و چروك حتي در سنين بالا كار دشواري نيست.اين نوع ليزر برخلاف انواع قديمي‌تر، زخمي‌ كه ايجاد مي‌كند بسرعت و طي 7 ـ 4 روز التيام مي‌يابد و عوارض آن بسيار اندك است.

از نوع دوم مي‌توان به ليزر affirm اشاره كرد كه بدون ايجاد زخم مي‌تواند در جوان‌سازي پوست موثر باشد.

دستگاه‌هاي ديگري به نام IPL نيز وجود دارند كه اگرچه ليزر نيستند، ولي كارآيي آنها كاملا قابل مقايسه با ليزرهاست. اين دستگاه‌ها علاوه بر از بين بردن موهاي زائد، در جوان‌سازي و ليفتينگ پوست و همچنين كاهش لك‌هاي صورت موثر است.

يكي از جديدترين اين دستگاه‌ها، IPL‌ نسل چهارم و به نام FPJ معروف است. ويژگي اين دستگاه اين است كه پزشك متخصص مي‌تواند نوع فيلتر، مدت پالس و ميزان انرژي را خود انتخاب كند. از آنجا كه اين دستگاه‌ها كاملا مانند يك تيغ دو لبه‌اند استفاده از آنها فقط بايد از سوي متخصص پوست آگاه به مباني نور و ليزر صورت گيرد.

چنانچه با انتخاب پارامترهاي مناسب از آنها استفاده شود، نتايج درماني بسيار خوبي به همراه خواهد داشت و نتايج لازم كه شامل كاهش لك‌هاي صورت، عروق گشاده شده پوست و موهاي زائد است، همزمان با جوان‌سازي و ليفتينگ به دست خواهد آمد. يعني همزمان با يك تير مي‌توان چند هدف را زد.

تزريق بوتاكس: چين‌هاي صورت به دو دسته ديناميك و استاتيك تقسيم مي‌شوند، انقباض عضلات صورت موجب پيدايش چين‌هاي عمود بر محور انقباض عضلات مي‌شود.

مثلا وقتي پيشاني خود را بالا مي‌اندازيد يكسري خطوط افقي به وجود مي‌آيد كه پس از رهاسازي انقباض برطرف خواهد شد يا هنگام اخم كردن، خطوط عمودي بين ابروهايتان ايجاد مي‌شود، اين چين‌ها، چين‌هاي ديناميك هستند كه با رفع انقباض عضلاني رفع خواهند شد.

بتدريج و با ادامه اين باز و بسته‌شدن‌ها، چين‌هاي ديناميك تبديل به چين‌هاي پايدار و ثابت مي‌شوند كه به آنها چين‌هاي استاتيك مي‌گويند. تزريق بوتاكس موجب فلج عضلاني و بهبود چين‌هاي ديناميك براي مدت 6 ـ4 ماه مي‌شود.

اصولا اگر اين تزريق5 ـ3 مرتبه و هر 6 ماه يك بار تكرار شود، اثرات آن نسبتا باقي خواهد ماند، چرا كه هم عضلات طي مدت چند ماه بي‌حركتي، آتروفيك و ضعيف مي‌شوند و هم عادت اخم كردن و پيشاني بالا انداختن بتدريج از بين خواهد رفت و عمق چين‌ها كاهش خواهد يافت.

تزريق اين دارو حتما بايد توسط متخصص پوست و مو يا جراح پلاستيك انجام شود.از تزريق اين دارو توسط افراد غيرمتخصص جدا پرهيز كنيد، زيرا گاهي عوارض جبران‌ناپذيري را به دنبال خواهد داشت؛ عوارضي مانند افتادگي پلك و دوبيني و ايجاد آلرژي به بوتاكس غيراستاندارد.

برخي چين‌ها را نمي‌توان فقط با بوتاكس از بين برد به عبارتي براي برخي چين‌هاي عميق، تزريق بوتاكس لازم است، اما كافي نيست. در اين موارد مي‌توان از ليزر درماني يا تزريق فيلر كمك گرفت.

تزريق فيلر: برخي چين‌ها مثل چين‌هاي عميق اخم، پيشاني يا دور چشم و بخصوص خط خنده نياز به پر شدن توسط يك ماده خارجي دارد. اين ماده مي‌تواند چربي بدن خود فرد يا يك ژل استاندارد باشد. در تزريق ژل توجه به اين نكات خيلي ضروري است.

1ـ مطمئن شويد كه تزريق مواد از سوي متخصص پوست و مو يا جراح پلاستيك براي شما انجام مي‌شود.

2ـ از نوع ماده تزريق شده مطمئن شويد.

برخي ژل‌ها عوارض غيرقابل جبراني به همراه دارند. مثلا تزريق ژل پاژ كه يك ژل دائمي است در بسياري از افراد عوارض سوء شديدي ايجاد كرده و آنها را با مشكلات عديده‌اي روبه‌رو كرده است.

ژل‌هاي موقت بهترين نوع ژل محسوب مي‌شوند و حدود 12ـ 9 ماه باقي خواهند ماند.در صورتي كه از وارد شدن يك ماده خارجي صناعي به بدنتان ترس داريد، مي‌توانيد از تزريق چربي استفاده كنيد.

در اين روش از چربي بدن خودتان براي پر كردن نواقص و چين‌هاي صورتتان و حتي گونه‌گذاري استفاده مي‌شود.كرم‌ها و ماسك‌هايي كه به كمك جوان‌سا‌زي مي‌آيند

كرم‌هاي مختلفي از سوي پزشكان تجويز مي‌شوند كه شامل كرم‌هاي حاوي اسيدهاي ميوه يا آلفاهيدروكسي اسيدند كه تا غلظت 15 درصد توسط خود فرد در منزل قابل استفاده هستند.

كرم‌هاي لايه‌بردار مانند ترتينوئين نيز در جوان نگه داشتن پوست و رفع چين و چروك‌هاي ظريف موثرند. البته مصرف اين كرم در خانم‌هاي باردار، به دليل خاصيت تراتوژنيسيته آن اكيدا ممنوع است. همه اين كرم‌هاي لايه‌بردار و پيلينگ‌كننده به شرطي مفيد خواهند بود كه كرم‌هاي ضد آفتاب هر روز استفاده شوند، زيرا لايه‌برداري شب هنگام، پوست را در برابر نور آفتاب حساس و آسيب‌پذير خواهد كرد. كرم‌هاي ويتامينه بخصوص آن دسته كه حاوي ويتامين E و C هستند نيز در محافظت و جوان نگه داشتن پوست مفيدند و حتي با برخي اثرات مخرب نور آفتاب روي پوست مقابله مي‌كنند.

كرم‌‌هاي حاوي استروژن‌هاي گياهي (فيتو استروژن)‌ مشتق از سويا هستند. اين كرم‌ها براي خانم‌هاي يائسه توصيه مي‌شود. افرادي كه پوست‌هاي خشك دارند مصرف مرتب مرطوب‌‌‌كننده‌ها را مد نظر داشته باشند. گاهي پوست‌هاي چرب نيز به دليل مصرف برخي داروهاي لايه‌بردار يا الكلي مثلا براي درمان آكنه يا جوش صورت يا شستشوي مكرر با آب و صابون دچار خشكي مي‌شوند. به اين افراد مصرف كرم‌هاي مرطوب‌كننده بدون چربي توصيه مي‌شود. بهتر است براي شستشوي صورت از صابون‌هاي ملايم استفاده كنيد تا چربي سطح پوست به طور كامل از بين نرود و شوينده، تنها آلودگي‌ها را از پوست صورت پاك كند.