·اختلال شخصيت پارانوئيد (Paranoid Personality Disorder) ويژگيها و تشخيص شخصيت - نسخهی قابل چاپ +- انجمن بانیان بهبودی (http://forum.banianbehboodi.ir) +-- انجمن: روانشناسی (http://forum.banianbehboodi.ir/forumdisplay.php?fid=261) +--- انجمن: مطالبی در باره روان (http://forum.banianbehboodi.ir/forumdisplay.php?fid=262) +--- موضوع: ·اختلال شخصيت پارانوئيد (Paranoid Personality Disorder) ويژگيها و تشخيص شخصيت (/showthread.php?tid=6273) |
·اختلال شخصيت پارانوئيد (Paranoid Personality Disorder) ويژگيها و تشخيص شخصيت - sabor - 2014-10-04 • شخصيت پارانوئيد به شما مشكوك است و گمان ميكند قصد لطمه زدن به او را داريد، ميخواهيد از او سوء استفاده كرده و به طريقي او را فريب دهيد. • تمام فكرش به اين مشغول است كه آيا واقعاً به او وفادار هستيد و آيا ميتواند به شما اعتماد كند. • در اعتماد كردن به شما ترديد دارد و از اين ميترسد كه اطلاعات محرمانهاش روزي عليه او استفاده شوند. • حتي وقتي قصد داريد صميمانه از او تعريف كنيد، از صحبتهاي شما تهديد و تحقير را برداشت ميكند. • وقتي احساس كند به او توهين شده و كوچك شمرده شده (كه اكثر اوقات از برخورد ديگران چنين برداشتي دارد) براي هميشه كينه به دل ميگيرد. • در تعامل با ديگران خيلي زود احساس ميكند با او بدرفتاري شده و حقش پايمال ميشود، از اين رو به سرعت و با عصبانيت تمام واكنش نشان داده و حالت تلافي جويانه به خود ميگيرد. • او هميشه نسبت به وفاداري شما سوءظن دارد و نجابت شما را زير سوال ميبرد. + هشدار يك هشدار جدي مخصوصاً براي كساني كه با يك شخص به شدت شكاك در رابطه هستند: احتمال دست زدن به اقدامات خشونتآميز در افراد مبتلا به پارانوئيد بيش از مبتلايان به ديگر اختلالات شخصيتي ميباشد. هر وقت اخبار حوادث ميشنويم كه كسي در منزل يا محل كار با شليك گلوله كشته شده و در اكثر موارد قاتل نيز خودكشي كرده است، تشخيص ما پارانوئيد بودن شخص قاتل است. به ياد داشته باشيد هر چه افكار خشونتآميز را جديتر در ذهن بپروراند، اين تفكرات بيشتر به توهمات واقعي تبديل شده (كه اين يكي از نشانههاي روانپريش بودن شخص است) و شخصيت پارانوئيد براي اينكه از آسيب در امان بماند دست به اقدامات پيشگيرانه ميزند (به نظر او اين امر كاملاً موجه است). بنابراين شخصي كه مبتلا به اختلال پارانوئيد حاد است اگرگمان كند كه رئيسش قصد اخراج او دارد و يا همسرش تصميم به ترك او گرفته با خود فكر ميكند؛ «چرا من بيكار بنشينم و اول از همه من به آنها ضربه وارد نكنم؟» متوجه شدهايد كه افكار شخصيت پارانوئيد تا چه حد ميتواند خطرناك باشد. اختلال پارانوئيد چگونه در فرد بوجود ميآيد؟ شخص مبتلا به پارانوئيد در كودكي معمولاً گوشهگير و بسيار زود رنج بوده، و ديگران او را كودكي «عجيب و غيرعادي» ميدانستند. او روابط محدودي داشته و غالباً مورد تمسخر كودكان ديگر قرار ميگرفته و توسط آنها طرد ميشده است. به علاوه اين افراد يكي از والدين خود را سنگدل، غيرقابل احترام و زورگو ميدانند. در دوران بلوغ و بزرگسالي شخص پارانوئيد در مواجه باساير افراد هميشه منتظر سوء استفاده و حملة آنهاست و همزمان اين طرز فكر را در ذهن ميپروراند كه موجودي «متفاوت»،«خاص» و «تنها» ميباشد. والدين آنها احتمالاً افرادي كمالگرا و وسواسي بودهاند و در تنبيه فرزندان خود بيرحمانه عمل ميكردهاند و انتظار ميرود اين پيام را به كودك رسانده باشند؛ «اشتباهات به هيچ وجه قابل تحمل نيستند». اين كه افرادپارانوئيدي هم «خاص» بودند و هم مورد تمسخر ديگران قرار ميگرفتند يك تناقض آشكار به نظر ميرسيد. براي كنار آمدن با اين تضاد آنها با خود چنين فرض كردند كه چون به مراتب بهتر از سايرين هستند پس در اجتماع بيوقفه مورد آزار قرار ميگيرند. اين اختلال بيشتر در مردان تشخيص داده شده است. و از اينرو ممكن است با فرار كردن و پس زدن شما به اين تلاشها پاسخ دهد. شخص پارانوئيد تصورميكند اقدامات مهرجويانه و صميمي شما در واقع تلاشي پنهان براي برملا كردن ضعفهاي اوست. مهم نيست كه براي بهترشدن اين رابطه چه قدر تلاش به خرج داده و زمان صرف ميكنيد، در نهايت خود را در حالي خواهيد يافت كه به مهر و محبت يك آدم يخي اميد بستهايد (كسي كه تا ابد با شك و بدگماني با شما رفتار خواهد كرد). اگر به تازگي با شخص مبتلا به پارانوئيد رابطه برقرار كردهايد به زودي يعني بعد از پشت سرگذاشتن عشق بازيهاي اوليه پيخواهيد برد كه دوست داشتن او رفته رفته دشوارتر ميشود. او هرگز از شك و بدگماني به شما دست بر نخواهد داشت. اگرچه به پاكي و صداقت نيات خود ايمان داريد، شخص مبتلا به پارانوئيد آن را به منفيترين شكل ممكن تفسير كرده و در پي يافتن نشانههايي از سوء رفتار، فريب و خيانت شماست. پيميبريد كه دائماً در حالت «آماده باش كامل» به سر ميبرند (با هوشياري تمام مترصد حملات عاطفي از جانب ديگران هستند). آنها همواره حالت تدافعي دارند، از اين ميترسند كه كنترل امور از دستشان خارج شود و ذهنشان دائماً درگير وفاداري يا عدم فاداري اطرافيان است. او به هيچ عنوان درك نميكند رفتار كينهتوزانة خود اوست كه باعث ميشود ديگران با او بيرحمانه رفتار كنند. حالت تدافعي اين افراد (كه در تمام برخوردهايشان شاهد هستيم) همان چيزي است كه فرويد آن را فرافكني (Projection) مينامد؛ و به اين معناست كه شخص خشونت و كينهاي كه در رفتارهايش وجود دارد را به طور كامل انكار ميكند و تمام اين حالتهاي بدخواهانه را در اطرافيانش (و يا اشخاصي كه ملاقات ميكند)ميبيند و به آنها نسبت ميدهد. شايد مسئلهسازترين حقيقتي كه در مورد اين افراد وجود دارد اين باشد كه آنها در برابر تحقيرها و انتقاداتي كه (اغلب بابرداشت اشتباه) از ديگران دريافت ميكنند به شدت و با خشونت تمام واكنش احساسي (و در برخي موارد فيزيكي) نشان ميدهند. افراد مبتلا به پارانوئيد، جنگطلب، زودجوش بوده و اكثراً در حال شكايت كردن و يا كمحرف ميباشند (كه البته اين سكوت حالتي كينهتوزانه در خود پنهان دارد). آنها همچنين ممكن است لجباز، اهل نيش و كنايه و بسيار كنترلگر باشند. وقتي دوستان يا اعضاي خانوادة شما او را (كه همسر يا معشوق شماست) غيرقابل تحمل توصيف ميكنند احتمالاً به اين ويژگيها اشاره دارند. آنها از خود ميپرسند چه چيزي باعث شده حاضر شويد با چنين شخص زود رنج و خالي از هر شور و نشاطي رابطه داشته باشيد. آنها ديگر تمايلي به ادامة رابطه با شما و همسرتان ندارند، از روحية جنگ طلب و خشن او خسته هستند و نميخواهندخود را درگير جنگ و جدالي كه در نتيجة اين حالات روحي اوست، كنند. افراد مبتلا به اختلال پارانوئيد به شكلي ناراحت كننده از برقراري ارتباط صميمي پايدار خودداري ميكنند، حاضر نيستند رازهاي خود را افشا كنند (در برخي موارد حتي بازگو كردن عاديترين مسائل زندگي خود را خطرساز ميدانند) و هيچ ظرفيتي براي اعتمادبه ديگران در خود نميبينند. به ياد داشته باشيد چنين شخصي وقتي احساس ضعف و شكنندگي داشته باشد و يا تصور كند موردتمسخر ديگران قرار گرفته است (كه در اكثر مواقع از برخورد ديگران چنين برداشتي دارد) ميتواند خطرساز ظاهر شود. لازم است بدانيد معمولاً سرمنشأ اين خصومت و پرخاشجوئي ترس است. شخص مبتلا به پارانوئيد عليرغم شجاعت ظاهري و احساس خاص بودن (كه دربارة خودش دارد) هميشه از درون احساس پوچي و بيارزش ميكند و اين حس باعث وحشت او ميشود. درنتيجه تصور ميكند هر آن ممكن است توسط ديگران طرد شده و مورد تمسخر آنها قرار بگيرد. در برخي نمونهها، فرد عاشقي كه مبتلا به پارانوئيد است بسيار خشن و خطرناك خواهد شد (به سبب حس طرد شدن توسط معشوق با كينهتوزي تمام رفتار كرده وهمواره در پيانتقام جويي است). و در آخر هشداري در مورد خيانت: شخص مبتلا به پارانوئيد تا حدي انتظار ديدن خيانت و عدم وفاداري را دارد و ممكن است اكثرمواقع به صورت آشكار يا با زيركي و پرده پوشي شما را به بيوفايي متهم كند. اگرچه اين مسئله به شما احساس خشم ودرماندگي ميدهد اما از ياد نبريد «تصور خيانت» عنصري جدانشدني و هستة اصلي اين اختلال شخصيتي ميباشد. شما به عنوان مركز محبت و عشقورزي شخص پارانوئيدي خطر احساسي و عميقي براي او محسوبميشويد: وقتي نزديكترين وعزيزترين شخصي كه با يك بيمار پارانوئيدي رابطه دارد او را ترك ميكند چيزهاي زيادي در اين ميان از دست خواهد رفت. پس از اواين انتظار ميرود كه حتي حدس و گمان دربارة خيانت او را خشمگين كند (حتي اگر در وفاداري شما هيچ شكي وجود نداشته باشد). |