2013-11-04، 09:30
کمک به نوجوان در روزهای شکست
مجموعه: مشاوره خانواده
شکست موجب ناراحتی و ناکامی می شود. اما می توانیم از آن به عنوان پلی برای موفقیت استفاده کنیم. مهارتهای حل مسئله را در نوجوان افزایش دهیم، اعتماد و اطمینان به شایستگی و توانمندیهایش را افزایش دهیم.
در زندگی هر کسی شکست و ناکامی وجود دارد و موجب ناراحتی، ناکامی و دل آزردگی فرد می شود. شکست و ناکامی در تمام مراحل زندگی فرد وجود دارد اما در هر مرحله از رشد نوعی از ناکامی و شکست دارای اهمیت است.
بعنوان مثال، شکست در مسائل مالی در دوران بزرگسالی مهم است اما شکست در دوست یابی، تحصیل در دوران نوجوانی اهمیت بیشتری پیدا می کند.
نوجوانان در مرحله میانی کودکی و بزرگسالی قرار دارند و هنوز از پختگی لازم فکری و ذهنی برخوردار نیستند. البته خودشان فکر می کنند که از لحاظ فکری، ذهنی و تجربی توانایی های لازم را بدست آورده اند. بنابراین بیشتر در معرض خطا و آسیب قرار می گیرند.
نوجوانان به شکست و پیروزی بیش از بزرگسالان حساس هستند. یعنی گاهی از کاه، کوه می سازند و گاهی با مسایل برخورد متعادلی ندارند و از دریچه واقعیات زندگی را نمی بینند و ایده الی فکر می کنند و شکست و موفقیتهای خود را بزرگ جلوه می هند. بعنوان مثل اگر در درس شکست بخورد یا ارتباطش با دوستش بهم بخورد، مثل اینکه در زندگی شکست خورده است و زندگی برایشان تیره و تار می شود. البته زمانیکه چتر حمایتی خانواده و دوستان برای نوجوان وجود داشته باشد، تاثیر شکست بر نوجوان کمتر است.
از طرف دیگری، اگر برخورد والدین با مشکلات و شکستهای نوجوان درست نباشد. حالتی از مقاومت در او ایجاد می شود. در انتقاد از او و مشخص کردن مشکل رفتاری او، درست رفتار نکنیم. گاهی ممکن است احساس ناامیدی در او بوجود آید و از بدست آوردن موفقیت قطع امید می کند. بنابراین لازم است، در برخورد با شکست نوجوان ارتباط دوستانه و صمیمی خودتان را حفظ کنید.
در برطرف کردن شکست و استفاده از تجربه با نوجوانتان فعالیتهای زیر را انجام دهید:
الگوی مناسب برای او باشید: در زمینه چگونگی برخورد با شکست و اندیشیدن درباره آن و پیدا کردن راه حلهای مناسب، خودتان می توانید بهترین الگو برای فرزند تان باشید اگر شما نگرش مثبت به مسئله و چالشهای زندگی داشته باشید او نیز مانند شما رفتار می کند.
همدردی کنید: گاهی لازم است با نوجوان همدردی کنید تا احساس پذیرش و تعلق نسبت به شما در او بوجود آید تا بتواند در مرحله بعدی ارزیابی مشکلات و شکستهای خود دیدگاه پذیراتری داشته باشد و بتواند مسائل خود را کنکاش کند تا مرتکب اشتباه نشود.
علت شکست را ارزیابی کنید: یکی از ویژگی افراد موفق این است که سعی می کنند از شکستها و تجارب خود برداشت درستی داشته باشند و دوباره مرتکب چنین اشتباهی نشوند، بنابراین ارزیابی آن و مشخص کردن علتهای منفی و مثبت به نوجوانتان کمک می کند تا اشتباه مشابه آنرا نداشته باشد.
راه کار مناسبی را انتخاب کنید: با صحبت و مشورت کردن با نوجوانتان و ارزیابی مناسب از مشکل و شکست به او کمک کنید تا راه کار مناسبی پیدا کند تا مهارتهای حل مسئله در نوجوانتان افزایش پیدا کند. داشتن نگرش مسئله گشایی به نوجوانتان کمک می کند تا مسئولیت شکستهای خود را بپذیرد و سعی در افزایش مهارتهای خود داشته باشد. همچنین به جای نگرانی بیش از حد درباره شکست بیشتر به موفقیت فکر کند.
استفاده از توانمندیها و شایستگی های نوجوان: به جای اینکه علت شکست را به بی کفایتی نوجوانتان نسبت دهید و او را سرزنش کنید می توانید با استفاده توانمندیها و شایستگی های او و آسان گرفتن مسایل، عزت نفس نوجوانتان را حفظ کنید.
مجموعه: مشاوره خانواده
شکست موجب ناراحتی و ناکامی می شود. اما می توانیم از آن به عنوان پلی برای موفقیت استفاده کنیم. مهارتهای حل مسئله را در نوجوان افزایش دهیم، اعتماد و اطمینان به شایستگی و توانمندیهایش را افزایش دهیم.
در زندگی هر کسی شکست و ناکامی وجود دارد و موجب ناراحتی، ناکامی و دل آزردگی فرد می شود. شکست و ناکامی در تمام مراحل زندگی فرد وجود دارد اما در هر مرحله از رشد نوعی از ناکامی و شکست دارای اهمیت است.
بعنوان مثال، شکست در مسائل مالی در دوران بزرگسالی مهم است اما شکست در دوست یابی، تحصیل در دوران نوجوانی اهمیت بیشتری پیدا می کند.
نوجوانان در مرحله میانی کودکی و بزرگسالی قرار دارند و هنوز از پختگی لازم فکری و ذهنی برخوردار نیستند. البته خودشان فکر می کنند که از لحاظ فکری، ذهنی و تجربی توانایی های لازم را بدست آورده اند. بنابراین بیشتر در معرض خطا و آسیب قرار می گیرند.
نوجوانان به شکست و پیروزی بیش از بزرگسالان حساس هستند. یعنی گاهی از کاه، کوه می سازند و گاهی با مسایل برخورد متعادلی ندارند و از دریچه واقعیات زندگی را نمی بینند و ایده الی فکر می کنند و شکست و موفقیتهای خود را بزرگ جلوه می هند. بعنوان مثل اگر در درس شکست بخورد یا ارتباطش با دوستش بهم بخورد، مثل اینکه در زندگی شکست خورده است و زندگی برایشان تیره و تار می شود. البته زمانیکه چتر حمایتی خانواده و دوستان برای نوجوان وجود داشته باشد، تاثیر شکست بر نوجوان کمتر است.
از طرف دیگری، اگر برخورد والدین با مشکلات و شکستهای نوجوان درست نباشد. حالتی از مقاومت در او ایجاد می شود. در انتقاد از او و مشخص کردن مشکل رفتاری او، درست رفتار نکنیم. گاهی ممکن است احساس ناامیدی در او بوجود آید و از بدست آوردن موفقیت قطع امید می کند. بنابراین لازم است، در برخورد با شکست نوجوان ارتباط دوستانه و صمیمی خودتان را حفظ کنید.
در برطرف کردن شکست و استفاده از تجربه با نوجوانتان فعالیتهای زیر را انجام دهید:
الگوی مناسب برای او باشید: در زمینه چگونگی برخورد با شکست و اندیشیدن درباره آن و پیدا کردن راه حلهای مناسب، خودتان می توانید بهترین الگو برای فرزند تان باشید اگر شما نگرش مثبت به مسئله و چالشهای زندگی داشته باشید او نیز مانند شما رفتار می کند.
همدردی کنید: گاهی لازم است با نوجوان همدردی کنید تا احساس پذیرش و تعلق نسبت به شما در او بوجود آید تا بتواند در مرحله بعدی ارزیابی مشکلات و شکستهای خود دیدگاه پذیراتری داشته باشد و بتواند مسائل خود را کنکاش کند تا مرتکب اشتباه نشود.
علت شکست را ارزیابی کنید: یکی از ویژگی افراد موفق این است که سعی می کنند از شکستها و تجارب خود برداشت درستی داشته باشند و دوباره مرتکب چنین اشتباهی نشوند، بنابراین ارزیابی آن و مشخص کردن علتهای منفی و مثبت به نوجوانتان کمک می کند تا اشتباه مشابه آنرا نداشته باشد.
راه کار مناسبی را انتخاب کنید: با صحبت و مشورت کردن با نوجوانتان و ارزیابی مناسب از مشکل و شکست به او کمک کنید تا راه کار مناسبی پیدا کند تا مهارتهای حل مسئله در نوجوانتان افزایش پیدا کند. داشتن نگرش مسئله گشایی به نوجوانتان کمک می کند تا مسئولیت شکستهای خود را بپذیرد و سعی در افزایش مهارتهای خود داشته باشد. همچنین به جای نگرانی بیش از حد درباره شکست بیشتر به موفقیت فکر کند.
استفاده از توانمندیها و شایستگی های نوجوان: به جای اینکه علت شکست را به بی کفایتی نوجوانتان نسبت دهید و او را سرزنش کنید می توانید با استفاده توانمندیها و شایستگی های او و آسان گرفتن مسایل، عزت نفس نوجوانتان را حفظ کنید.